ผู้เป็นเอตทัคคะด้านมีพลังอานุภาพในการห้ามน้ำหลากด้วยกำลังฤทธิ์
พระควัมปติเถระ เป็นหนึ่งในกลุ่มพระสหายคือยสกุลบุตร จนสำเร็จเป็นพระอริยบุคคล มีเหตุการณ์สำคัญครั้งหนึ่งที่เหล่าภิกษุถูกน้ำท่วมในยามดึก พระพุทธองค์บอกให้ไปห้ามกระแสน้ำด้วยกำลังฤทธิ์ น้ำนั้นก็หยุดอยู่แต่ไกล
จึงมีคตินิยมสร้างพระควัมปติเป็นรูปพระปิดตา เป็นสัญญลักษณ์ของเมตตามหานิยม และห้ามเสียซึ่งอันตรายต่างๆ และยังหมายถึง การสำรวมอายตนะทั้ง 6 ไม่ให้ซ่านไปตามอารมณ์ภายนอก
“เทวดาและมนุษย์ทั้งหลายพากันนอบน้อมพระควัมปติ ผู้ห้ามแม่น้ำสรภูให้หยุดไหลได้ด้วยฤทธิ์ ไม่ติดอยู่ในกิเลสและตัณหาใดๆ ไม่หวั่นไหวต่อสิ่งใดทั้งสิ้น เป็นผู้ผ่านพ้นเครื่องขัดข้องทั้งปวง เป็นมหามุนีผู้ถึงฝั่งแห่งภพ”