พระวัปปะเถระ เป็นพระภิกษุสาวกของพระพุทธเจ้า เป็นหนึ่งในปัญจวัคคีย์ เกิดในตระกูลพราหมณ์มหาศาล กรุงกบิลพัสดุ์ ท่านได้ศึกษาศิลปวิทยาจบไตรเพท เนื่องด้วยพราหมณ์ผู้เป็นบิดาของท่านเคยเป็นพราหมณ์ 1 ใน 8 คนที่ได้รับนิมนต์เข้ารับภัตตาหารในพระราชวังกรุงกบิลพัสดุ์ในวันขนานพระนามเจ้าชายสิทธัตถะ และได้ทำนายเป็น 2 ประการว่า “พระราชกุมารนี้ ถ้าดำรงอยู่ในเพศฆราวาส จักได้เป็นพระเจ้าจักรพรรดิ ปราบปรามได้รับชัยชนะทั่วปฐพีมณฑล ถ้าออกบวชจักได้ตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นศาสดาเอกในโลก แนะนำสั่งสอนเวไนยสัตว์ โดยไม่มีศาสดาอื่นยิ่งไปกว่า” บิดาของท่านจึงตั้งใจว่าหากเจ้าชายออกผนวชตนจะออกบวชตาม แต่ด้วยบิดาของท่านมีอายุมากแล้ว และเกรงว่าตนอาจจะอยู่ไม่ถึงวันที่เจ้าชายบรรลุเป็นพระอรหันต์ ท่านจึงสั่งเสียให้ลูกชายคือวัปปะพราหมณ์ออกบวชหากเจ้าชายออกผนวชตามคำทำนาย
ในวันแรม 1 ค่ำ เดือน 8 ได้ฟังปกิณกเทศจากพระพุทธองค์ที่ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน ได้ดวงตาเห็นธรรมสำเร็จเป็นพระโสดาบัน แล้วทูลขออุปสมบท ได้ฟังอนัตตลักขณสูตร สำเร็จเป็นพระอริยบุคคล
ท่านเป็นผู้มีส่วนสำคัญอย่างยิ่งในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในช่วงต้นพุทธกาล
