ผู้เป็นเอตทัคคะด้านปฏิสัมภิทา 4
สาเหตุที่พระมหาโกฏฐิตเถระ ได้นามว่า “โกฏฐิตะ หรือมหาโกฎฐิตเถระ เพราะมีความหมายว่า ทำให้คนหนีหน้า” เพราะเป็นผู้ฉลาดในศาสตร์ต่างๆ ด้วยการเที่ยวทิ่มแทงด้วยหอกคือปากของตน บิดาชื่ออัสสลายนพราหมณ์ ส่วนมารดาชื่อว่า จันทวดีพราหมณ์ ทั้งสองเป็นชาวเมืองสาวัตถี
ท่านได้เรียนจบไตรเพท ฉลาดในไตรเพท เมื่อบวชแล้วได้ตั้งใจปฏิบัติพิจารณาสังขารโดยความไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา ไม่นานก็บรรลุพระอรหันตผล สำเร็จเป็นพระอริยบุคคล พร้อมด้วยความชำนาญในปฏิสัมภิทา 4 มีความกล้าหาญในการสอบถามปัญหากับพระเถระ หรือแม้แต่พระพุทธองค์ก็ไม่กลัว จึงได้นามเพิ่มอีกว่า “มหาโกฏฐิตเถระ”