พระกุมารกัสสปเถระ

ผู้เป็นเอตทัคคะด้านการแสดงธรรมได้วิจิตร

   พระกุมารกัสสปเถระ เป็นบุตรของธิดาเศรษฐีในกรุงราชคฤห์ เดิมชื่อว่ากัสสปะ ขณะเมื่อมารดาของท่านยังเป็นสาวอยู่ มีศรัทธาปรารถนาจะบวชเป็นภิกษุณี แต่บิดามารดาไม่อนุญาต หลังแต่งงานได้ระยะหนึ่ง จึงอ้อนวอนขอสามีออกบวช ครันได้รับอนุญาตแล้วจึงได้บวชในสำนักผู้เป็นศิษย์ของพระเทวทัต
   เมื่อนางบวชได้ไม่นาน ครรภ์ของนางโตขึ้น พระเทวทัตไม่ได้พิจารณาให้ถี่ถ้วนรอบคอบจึงสั่งให้สึกเสีย เมื่อนางทราบคำตัดสิน จึงกล่าวว่าพระเทวทัตไม่ใช่พระพุทธเจ้า เรามิได้บรรพชาในสำนักของพระเทวทัต จะไม่ยินยอมสละสมณเพศ จึงได้เดินทางไปยังสำนักพระพุทธเจ้า จึงทรงรับส่ังให้พระอุบาลีดำเนินการสอบสวน นับวันเวลาเพื่อชำระอธิกรณ์ ปรากฏว่าตั้งครรภ์มาตั้งแต่ก่อนบวชจริง จึงประกาศว่านางมีศีลบริสุทธิ์อยู่ เมื่อถึงกำหนดคลอด นางจึงได้เลี้ยงลูกในสำนักนางภิกษุณี วันหนึ่งพระเจ้าปเสนทิโกศลเสด็จผ่านมาจึงขอรับทารกไปเลี้ยงเป็นโอรสบุญธรรม พร้อมประทานนามว่า “กุมารกัสสปะ”
   เมื่อท่านเจริญวัยขึ้น กุมารกัสสปะทราบความจริงจึงสลดใจ แล้วขอบวชเป็นสามเณรและอุปสมบทเป็นพระภิกษุตามลำดับ ได้บำเพ็ญเพียรในป่า พรหมชั้นสุทธาวาสเห็นพระกุมารกัสสปะบำเพ็ญเพียรอย่างหนัก แต่ยังไม่บรรลุอรหันตผล จึงมาช่วยเหลือด้วยการผูกปัญหา 15 ข้อ ให้พระพุทธเจ้าทรงพยากรณ์ เมื่อทรงไขปัญหาแล้ว ท่านได้ส่งกระแสจิตไปตามลำดับแห่งคำพยากรณ์ พอจบปัญหาข้อสุดท้าย ก็บรรลุอรหันตผล สำเร็จเป็นพระอริยบุคคลทันที
   ท่านมีความสามารถแสดงธรรมอย่างวิจิตรพิสดาร มีอุปมาเปรียบเทียบพร้อมทั้งเหตุทั้งผลให้ผู้ฟังเข้าใจโดยง่าย